Tại cuộc họp ngày 17/4 dưới sự chủ trì của Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải, các Bộ, ngành đã tập trung rà soát các nội dung của báo cáo, trong đó có vấn đề tiếp tục xây dựng một ngành công nghiệp ô tô là yêu cầu cần thiết với Việt Nam, đáp ứng chủ trương công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hạn chế thâm hụt thương mại và đặc biệt là nhằm đáp ứng nhu cầu được đánh giá sẽ tiến tới giai đoạn phổ cập ô tô của đất nước.

Báo cáo cũng tiến hành đánh giá lại kết quả việc thực hiện chiến lược phát triển công nghiệp ô tô Việt Nam giai đoạn 2000-2012. Theo đó, công suất thiết kế sản xuất, lắp ráp của các DN sản xuất ô tô cả nước hiện đạt gần 500.000 xe/năm, cùng với hơn 200 DN tham gia sản xuất linh kiện, phụ tùng cung cấp.

Tuy đạt tốc độ tăng trưởng bình quân 15 – 18%/năm, nhưng thị trường ô tô trong nước vẫn được đánh giá là còn nhỏ bé so với sản lượng thực tế khoảng 100.000 xe/năm.

Bên cạnh đó, năng lực cạnh tranh quốc tế của công nghiệp hỗ trợ sản xuất ô tô còn yếu, nhất là sản phẩm của các DN hỗ trợ trong nước. Các linh kiện, phụ tùng đòi hỏi công nghệ, kỹ thuật cao chưa sản xuất được nên tỷ lệ giá trị nội địa trong ô tô lắp ráp trong nước còn thấp, đặc biệt đối với loại xe dưới 9 chỗ.

Căn cứ vào diễn biến thị trường, sự phát triển của ngành công nghiệp ô tô thời gian qua, các nhà hoạch định đã phân tích các phân khúc xe trên thị trường Việt Nam. Theo đó, xe 5 chỗ và xe tải đang là 2 phân khúc chủ đạo, tỷ trọng và doanh số luôn dẫn đầu thị trường và đây là dòng xe chính để dự báo, tính toán và hoạch định các vấn đề cơ bản trong bài toán phát triển công nghiệp ô tô Việt Nam giai đoạn tiếp theo.

Định hướng phát triển được đề xuất hiện nay là lựa chọn, phát triển một vài loại xe với sản lượng đủ lớn để tạo dựng thị trường cho công nghiệp hỗ trợ, trên cơ sở hợp tác với hãng sản xuất xe lớn và các nước trong khối AFTA để từng bước tham gia vào chuỗi sản xuất ô tô khu vực và thế giới. Các dòng xe khác tiếp tục tập trung cải tiến, nâng cấp công nghệ sản xuất để nâng cao chất lượng sản phẩm, khuyến khích tăng tỷ lệ giá trị sản xuất trong nước.

Ứng với mỗi dòng sản phẩm, đề án nghiên cứu các cơ chế, chính sách thuế, tài chính phù hợp, điều tiết cả khu vực tiêu dùng, khu vực sản xuất.

Tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã chỉ đạo Bộ Công Thương tiếp tục hoàn thiện các nội dung để trình Thường trực Chính phủ xem xét trong thời gian tới, trong đó lưu ý việc xây dựng một đề án phù hợp với mục tiêu đưa công nghiệp ô tô vào một trong 6 ngành chiến lược hợp tác phát triển công nghiệp Việt Nam – Nhật Bản trong giai đoạn tới.

Nguyên Linh