Thiệt hại hàng chục tỷ đồng

Theo điều tra, Trương Hùng Phương có thời gian chạy xe container cho một doanh nghiệp ở Tân Cảng (TP.HCM) nên biết được những xe chở hàng hóa đến làm thủ tục hải quan. Ngày 17/10, Phương móc nối với Hà Văn Thái (tài xế container) chở mủ cao su cho Công ty CP Xuất nhập khẩu Bình Dương về Tân Cảng để xuất khẩu sang Trung Quốc. Theo kế hoạch, đêm 19 rạng sáng 20/10, Thái điều khiển xe container chở mủ cao su đến điểm hẹn tại KP.Tân Hòa, P.Đông Hòa, TX.Dĩ An.

Tại đây, Phương, Thái cùng 5 người khác (chưa xác định lai lịch) dùng xà beng phá cửa 2 container (loại 20 feet) lấy đi 582 kiện mủ cao su (khoảng gần 2 tấn, trị giá trên 1,1 tỉ đồng). Sau đó, Phương điện thoại cho Đức điều khiển xe tải biển số 60N-8073 chở số mủ cao su về khu vực chợ đầu mối Thủ Đức (TP.HCM) để cất giấu. Do còn 4 kiện mủ cao su kẹt phía bên trong container, các nghi can đã huy động xe cẩu đến để tiếp tục lấy hàng, thì bị công an phát hiện bắt giữ.

 Đại diện cơ quan Công an TP.HCM cho biết thời gian qua, trên địa bàn TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương, Tây Ninh, Tiền Giang xảy ra nhiều vụ trộm cắp, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản hàng hóa trong các container trên đường vận chuyển từ kho hàng, công ty ra cảng biển, cửa khẩu… Đa số các vụ có sự giúp sức của tài xế, phụ xế khi cấu kết với băng nhóm trộm cắp chuyên nghiệp.

Theo thống kê của Công an TP, từ đầu năm 2011 đến nay, cơ quan này đã tiếp nhận 46 vụ rút ruột hàng khi vận chuyển bằng container, tổng thiệt hại khoảng 27 tỉ đồng. Các mặt hàng có giá trị kinh tế cao thường bị rút ruột là hạt điều nhân, tiêu, vải, gỗ trắc, ống đồng…

Ông Đặng Hoàng Giang - Tổng thư ký Hiệp hội Điều VN (Vinacas) cho biết, đến thời điểm này đã có trên 20 DN của Vinacas bị mất 136 tấn nhân điều, trị giá trên 2 triệu USD. Vụ việc gần nhất là của Công ty TNHH P xuất hai container điều sang Ai Cập tại cảng ICD Phước Long (TP.HCM) phát hiện mất trên 1.000 thùng hàng (tương đương trên 2 tỉ đồng), dù hai container này không có dấu vết cạy phá, cắt, nạy seal (dấu chì niêm phong). Thậm chí có trường hợp DN bị mất sáu lần, mỗi lần bảy container hàng, tương đương trên 25 tấn hạt điều trị giá khoảng 125.000 USD.

Ảnh hưởng đến uy tín của doanh nghiệp VN

Tại hội thảo “Cảnh báo về rủi ro xuất nhập khẩu trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế” do Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam (VIAC), Trường ĐH Luật TP.HCM tổ chức vào cuối tháng 9 vừa qua, các chuyên gia cho rằng cần phải trừng trị nghiêm loại tội phạm đánh cắp hàng hóa trong container của các doanh nghiệp (DN) xuất nhập khẩu. Tình trạng hàng hóa bị “bốc hơi” trong container vẫn đang diễn ra và có chiều hướng gia tăng, không chỉ gây thiệt hại cho các DN xuất nhập khẩu mà còn ảnh hưởng đến uy tín của DN Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Tình trạng này đã diễn ra cách đây vài năm nhưng số đối tượng bị phát hiện xử lý so với lượng lớn hàng hóa bị lấy cắp là rất nhỏ. Hậu quả là DN trong nước bị mang tiếng làm ăn gian dối. Nhiều DN phải cắn răng chịu đựng, chấp nhận bồi thường cho đối tác nước ngoài để giữ quan hệ làm ăn… Theo các chuyên gia, để ngăn ngừa tình trạng này, DN nên gắn thiết bị định vị GPS nhằm xác định nhanh vị trí của phương tiện vận tải trong quá trình giao hàng; bố trí nhân viên áp tải tin cậy giám sát trong quá trình vận chuyển, giao nhận… Ngoài ra, trong khi chờ các cơ quan chức năng tăng cường quản lý, kiểm tra các kho bãi trên cảng, các xe chở - bốc xếp hàng, DN cần tăng cường sử dụng khóa chuyên dụng để khóa dự phòng khi vận chuyển container từ nhà máy đến cảng, thậm chí khóa trong suốt cả quá trình vận chuyển khi đến tay người mua hàng.

Với các hợp đồng ký kết, cần ghi rõ các điều khoản trong hợp đồng bảo hiểm hàng hóa xuất khẩu, tránh ghi các cụm từ chung chung “bảo hiểm hàng hóa xuất khẩu bằng container”, mà thay vào đó là các quy định chi tiết, cụ thể. Cũng có ý kiến, để có thể giảm thiểu rủi ro, DN cũng nên sử dụng hệ thống sổ sách rõ ràng, cụ thể ngày giờ giao nhận xe, giao nhận hàng hóa, để khi xảy ra vụ án cơ quan công an nhanh chóng xác minh thủ phạm kiểm tra, xác minh các hồ sơ xin việc của giới lái xe, phụ xe...

Quốc Khánh (tổng hợp)

Nguồn: Tạp chí cao su Việt Nam