Phải giúp cây cao su hồi sinh 18/10/2014

Công an tỉnh Quảng Trị giúp dân sau bão số 11 năm 2013
Méo mặt vì rớt giá
Về các vùng trồng cao su ở Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế, câu chuyện thời sự là giá mủ cao su từ cuối năm 2013 đến nay giảm từ 90 triệu đồng/tấn xuống còn 30 - 36 triệu đồng/tấn. Đây là mức giá thấp nhất trong thời gian qua. Nhiều nhà chỉ cạo mủ cầm chừng vì lỗ nặng, giá thuê nhân công cao trong khi sản phẩm bán ra với giá bèo.
Cây cao su có mặt tại Thừa Thiên - Huế từ năm 1993 theo dự án 327 (trồng mới 5 triệu ha rừng). Diện tích cao su ngày càng được nhân rộng, đến năm 2007 có 8.500ha, tăng lên 9.000ha vào năm 2014. Cây cao su cho hiệu quả kinh tế cao, thay thế nhiều loại cây trồng truyền thống như sắn, mía, chè, tiêu và trở thành cây trồng chủ lực. Nhờ đó, bà con thoát nghèo, thay đổi cuộc sống, làm giàu. Tuy nhiên giá mủ cao su liên tục giảm khiến người dân đối diện với nhiều khó khăn. Ông Nguyễn Văn Hòa (trú thôn 2, xã Hương Hòa, huyện Nam Đông) xót xa: “Nhà tui có 2ha cao su, nếu như trước đây mỗi ngày cho thu nhập khoảng 2 triệu đồng. Nhưng nay trừ tiền thuê người cạo, mua vật dụng thì hòa vốn hoặc lỗ. Nếu chờ giá tăng thì biết đến bao giờ, có mà chết đói, lấy gì để trả tiền ngân hàng”.
Cây cao su xuất hiện ở Quảng Trị từ năm 1958 với vài trăm ha. Những năm gần đây, trải qua các dự án 327 và dự án đa dạng hóa nông nghiệp, cây cao su phát triển nhanh, tăng diện tích và năm 2014 đạt 18.500ha. Cao su được HĐND tỉnh chọn làm cây chủ lực cùng với hồ tiêu và cà phê. Từ năm 2008 - 2012 được xem là thời kỳ hoàng kim của cao su. Tuy nhiên từ cuối năm 2013 đến nay, giá mủ cao su nhiều lần giảm khiến hàng nghìn hộ dân “ngồi trên đống lửa”. Tiền thu được từ khai thác mủ không đủ bù chi phí khác và nỗi lo nợ ngân hàng nên cuộc sống người trồng cao su hết sức khó khăn. Nhiều gia đình bỏ bê đầu tư, chăm sóc vườn cây, không khắc phục lại diện tích cao su bị gãy đổ do bão mà thay thế bằng cây trồng khác như mía, sắn...
Đối với cao su đại điền cũng diễn ra tương tự, khiến hàng trăm công ty, doanh nghiệp lao đao, thị trường ế ẩm. Trong khi các đơn vị vẫn phải chi trả lương cho công nhân, trả lãi ngân hàng, đầu tư để duy trì hoạt động. Ông Phạm Tiến Cảm, Giám đốc Công ty TNHH MTV cao su Việt Trung cho biết: “Đơn vị cũng khó khăn, ảnh hưởng nặng bởi xu thế chung. Chúng tôi cũng phải lấy cái này bù cái khác chứ không thể “đắp chiếu” chờ giá lên được vì không biết nó có lên không”.
Ông Trần Đình Hiệp - Trưởng phòng Kỹ thuật nông nghiệp Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Bình nhận xét: “Thiệt hại nặng nhất là các hộ tiểu điền (do các hộ gia đình trồng) vì đa số bà con vay vốn ngân hàng, bao nhiêu vốn liếng, công sức đến thời kỳ thu mủ thì giá rớt. Các doanh nghiệp cũng thiệt hại nhưng họ có vốn ổn định, có thể duy trì và có nhiều phương án để bù đắp, đối phó với khó khăn trước mắt. Hiện nhiều người cắt tỉa cành, ngọn để hạn chế cao su phát triển; ngưng trồng cây cao su, thanh lý cây gãy đổ để chuyển sang trồng các cây khác như sắn, ngô, rau... với chi phí đầu tư thấp, nhanh cho thu hoạch, thu nhập ổn định”.
Cần quy hoạch lại vùng nguyên liệu

Người dân tại Thừa Thiên - Huế dọn dẹp cao su bị gãy đổ để chuyển sang trồng cây khác
Hàng chục năm nay cao su tiểu điền phát triển ồ ạt nên chất lượng, năng suất thấp. Bình thường đầu tư 1ha cao su khoảng 50 triệu đồng, sau 7 - 8 năm cho thu hoạch mãi đến 30 năm sau. Sau 4 - 5 năm có thể thu hồi vốn. Thế nhưng gió bão và giá giảm khiến hàng vạn gia đình đang khốn khó. Lâm vào tình cảnh này, mọi người mới sực nhớ đa phần trồng cao su chỉ chú trọng mở rộng diện tích mà không quan tâm tạo vành đai che chắn. Nhiều diện tích rừng phòng hộ, rừng nghèo đã được phá để trồng cao su. Nhiều vùng ven biển cũng được trồng cao su nên rủi ro rất cao.
Đã có nhiều hội thảo, nhiều chuyên gia khuyến cáo rằng điều kiện ở miền Trung không thích hợp để trồng cao su. Trước đây, thực dân Pháp chỉ tập trung phát triển các đồn điền cao su ở Đông Nam bộ và Tây nguyên. Vì thế việc trồng cao su ở miền Trung được cho là mạo hiểm, như “đánh bạc” với trời. Cây cao su chịu gió bão rất kém trong khi miền Trung thiên tai khắc nghiệt, đất hẹp, đồi dốc nhiều, dòng chảy lớn.
Cơn bão số 10, 11 năm ngoái là phép thử đối với sự phát triển ồ ạt cây cao su. Dù thiệt hại lớn nhưng nhiều địa phương vẫn khuyến khích người dân tiếp tục gắn bó với loại cây này. Thừa Thiên - Huế đang mở rộng diện tích cao su ở các huyện Nam Đông, A Lưới, Phong Điền. Quảng Trị đến nay đã lấp gần hết số diện tích cao su bị gãy đổ do bão. UBND tỉnh Quảng Bình ngày 3-10-2014 ra quyết định phê duyệt quy hoạch trồng mới 4.028,4ha cao su đến năm 2020. Ông Nguyễn Tiến Dũng, một hộ dân trồng cao su tại huyện Bố Trạch, Quảng Bình cho biết: “Dù cây cao su không tránh khỏi thiệt hại do thiên tai, bão lũ nhưng nó đã từng là cứu cánh, giúp chúng tôi thoát nghèo, ổn định cuộc sống, khó có cây nào thay thế được. Giờ rớt giá cũng khó khăn, thiệt hại nặng nhưng bà con vẫn phải bám lấy cao su. Nếu tình trạng này kéo dài thì chúng tôi mới tính chuyển đổi cơ cấu cây trồng”.
Cao su là cây chủ lực của ngành nông nghiệp ở miền Trung trong thời gian dài, được xem là “vàng trắng” giúp bà con thoát nghèo, nhiều nhà trở thành triệu phú, tỷ phú; nhiều doanh nghiệp ăn nên làm ra, thúc đẩy sự phát triển kinh tế của địa phương. Ngành cao su khẳng định được thế mạnh, tăng kim ngạch xuất khẩu cho đất nước... Vì thế, phát triển cây cao su là chủ trương đúng đắn. Vấn đề là cần nhìn lại cả chặng đường phát triển và những yếu tố tác động để phát triển vùng trồng cao su cho đúng quy hoạch, khoa học, phù hợp với điều kiện từng vùng.
Cũng có ý kiến cho rằng việc rớt giá chỉ nhất thời, sẽ sớm ổn định trở lại. Tuy nhiên thực tế thì không ai dám tin, hy vọng vào điều này vì hàng ngày, hàng giờ, người trồng cao su chạy khắp nơi tìm đầu ra cho sản phẩm. Việc chặt phá cây cao su (đang xảy ra ở Đông Nam bộ và Tây nguyên) đang gây thiệt hại về kinh tế cho người dân, ảnh hưởng đến ngành cao su nên người dân miền Trung cần thận trọng, cân nhắc trước khi trồng mới hoặc phá bỏ cây cao su.
- VPUB – Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam chúc Tết tỉnh Điện Biên (07/01/2025)
- Dự báo kinh tế thế giới năm 2025 (06/01/2025)
- Giá cao su, đường biến động ra sao giai đoạn đầu năm 2025? (06/01/2025)
- Những vấn đề pháp lý thúc đẩy kinh tế số trong Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á: Một số giải pháp và khuyến nghị (03/01/2025)
- Việt Nam vào top 15 nền kinh tế lớn châu Á: Doanh nghiệp muốn nắm cơ hội “ngàn năm có một” (03/01/2025)
- Bà Huỳnh Thị Nga được bổ nhiệm làm Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty Cao su Chư Păh (03/01/2025)
- Cao su Việt Nam (GVR) được phê duyệt khu công nghiệp 360 ha tại Bình Dương (03/01/2025)
- Giá cao su hôm nay 3/1/2025: Giá cao su tăng - giảm trái chiều trên sàn SHFE, trong nước duy trì đà đi ngang (03/01/2025)
- Việt Nam tiếp tục khẳng định vị thế là điểm sáng nổi bật về tăng trưởng kinh tế (02/01/2025)
- Mô hình nông lâm kết hợp trồng cao su tại Thái Lan (02/01/2025)