Khung pháp lý đã kiện toàn

Theo Ban đổi mới doanh nghiệp Trung ương, đến nay khung pháp lý về thoái vốn, CPH DNNN về cơ bản đã đầy đủ, tạo điều kiện cho các DN thực hiện tái cơ cấu, sắp xếp, CPH phù hợp với thực tế hoạt động SXKD và điều kiện thị trường.

Cụ thể như Nghị định số 59/2011/NĐ-CP ngày 18/7/2011 của Chính phủ về chuyển DN 100% vốn Nhà nước thành CTCP; Nghị định số 189/2013/NĐ-CP ngày 20/11/2013 sửa đổi, bổ sung Nghị định số 59/2011/NĐ- CP; Nghị quyết số 15/NQ-CP ngày 6/3/2014 về một số giải pháp đẩy mạnh CPH, thoái vốn Nhà nước tại DN; Quyết định số 51/2014/QĐ-TTg ngày 15/9/2014 của Thủ tướng Chính phủ quy định một số nội dung về thoái vốn, bán CP và đăng ký giao dịch, niêm yết trên thị trường chứng khoán của DNNN; cùng các thông tư hướng dẫn do Bộ Tài chính ban hành. Ngày 15/9/2015, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 41/2015/QĐ-TTg về việc bán CP theo lô.

Chưa thể tăng tốc cổ phần hóa và thoái vốn

Theo báo cáo của Chính phủ trước Quốc hội về tình hình cơ cấu lại DNNN giai đoạn 2014 – 2015, thời gian qua đã thực hiện sắp xếp lại 465 DNNN, trong đó CPH được 353 DN. Trong năm 2015, CPH được 200 DN so với mục tiêu đặt ra là 289 DN.

Như vậy, kế hoạch về CPH 289 DN trong năm 2015 chưa thực hiện được. Tính đến hết tháng 11/2015, cả nước mới CPH được 98/289 DNNN, đạt 32,87% kế hoạch. Trong đó, đã có 70 DN CPH thực hiện bán CP lần đầu (IPO) ra công chúng với tổng số lượng CP chào bán trên 734 triệu cổ phiếu (trị giá trên 7.340 tỷ đồng).

Kết quả thoái vốn đầu tư ngoài ngành và bán bớt phần vốn Nhà nước tại các DN CPH trong 11 tháng đầu năm 2015 đạt khoảng 9,39 nghìn tỷ đồng, thu về khoảng 14,39 nghìn tỷ đồng, gấp 1,48 lần giá trị sổ sách.

Theo đánh giá của Chính phủ, việc các DNNN CPH bắt buộc phải niêm yết trên thị trường đã tạo điều kiện cho các nhà đầu tư sớm thực hiện được giao dịch mua bán cổ phiếu sau CPH. Qua đó, cũng góp phần tạo tính thanh khoản cho cổ phiếu của DN và tạo cơ hội cho các DN làm quen với các chế độ như công bố thông tin, công khai, minh bạch báo cáo tài chính… trước khi lên sàn niêm yết. Năng lực quản trị, tiềm lực tài chính và hiệu quả sản xuất – kinh doanh của DNNN được nâng lên; vốn Nhà nước được bảo toàn và phát triển.

Theo báo cáo hợp nhất năm 2015, tổng tài sản của DNNN tăng 26%, vốn chủ sở hữu tăng 57%, doanh thu tăng 14%, lợi nhuận trước thuế tăng 16% so với năm 2010.

Tiếp tục đẩy mạnh thoái vốn đầu tư ngoài ngành

Theo Bộ Tài chính, để tiếp tục đẩy mạnh việc thoái vốn đầu tư ngoài ngành chặt chẽ, có hiệu quả, các Bộ, ngành, địa phương cần có kế hoạch thoái vốn cụ thể cho từng tháng, từng khoản đầu tư ngoài ngành.

Bên cạnh đó, để tiến trình CPH và thoái vốn ngoài ngành đạt mục tiêu đề ra, phải kiên quyết siết chặt kỷ luật theo hướng đơn vị nào không thực hiện được phải kiểm điểm, làm rõ nguyên nhân, truy cứu trách nhiệm người đứng đầu theo quy định.

Định hướng thoái vốn Nhà nước tại DN thời gian tới sẽ tập trung vào các giải pháp để nâng cao hiệu quả hoạt động và sức cạnh tranh của DN. Trong đó sẽ tiếp tục tái cơ cấu DNNN, tập trung CPH, thoái vốn đầu tư ngoài ngành. Bán hết phần vốn trong các DN mà Nhà nước không cần nắm giữ theo cơ chế thị trường; sử dụng một phần số tiền thu được cho đầu tư phát triển. Cùng với đó, tăng cường quản lý Nhà nước và quản lý của chủ sở hữu. Bố trí đúng cán bộ lãnh đạo, nâng cao năng lực quản trị và hiệu quả hoạt động của DNNN sau CPH…

T.K